Không có gì có thể tồn tại mãi mãi, kể cả lửa. Nguồn nhiên liệu nào, cuối cùng cũng sẽ cạn kiệt. Mặc dù vậy, sự thật về sự tồn tại đến hàng nghìn năm của những ngọn lửa vĩnh cửu lại kỳ lạ đến mức gần như không thể tin được.
Ngọn lửa vĩnh cửu được chia thành hai loại: Một là ngọn lửa do con người tạo ra, chăm sóc và duy trì cho mục đích nghi lễ; Thứ hai là ngọn lửa vĩnh cửu được hình thành và duy trì tự nhiên.
Theo truyền thống, ngọn lửa vĩnh cửu là biểu tượng của sự bất tử, ký ức và lòng biết ơn. Bạn có thể tìm thấy ngọn lửa như vậy (do con người tạo ra) ở nhiều quốc gia. Đó là thiết bị chạy bằng propane gần Tượng đài chiến sĩ, để vinh danh những người hy sinh trong các cuộc chiến tranh trong quá khứ.
Nhưng thiên nhiên cũng có cách riêng để giữ ngọn lửa vĩnh cửu như vậy? Chúng tồn tại hàng trăm năm, hàng nghìn năm, thậm chí lâu hơn nữa. Tất nhiên, giống như bất kỳ kỳ quan thiên nhiên nào, khoa học luôn có cách giải thích về hiện tượng khoa học này. Ngọn lửa vĩnh cửu tự nhiên có thể do phóng điện tĩnh hoặc do rò rỉ khí đốt tự nhiên hay các vỉa than ngầm.
Ở phía tây New York, Hoa Kỳ, tại khu bảo tồn Shale Creek, khí đốt tự nhiên rò rỉ từ sâu trong lòng đất đã tạo ra thác Ngọn lửa vĩnh cửu (Eternal Flame Falls) không bao giờ tắt. Nằm trong một hang động đá phiến nhỏ, ngọn lửa cao khoảng 75 cm nhấp nháy phía sau thác nước cao 9 mét có dòng chảy thay đổi theo lượng mưa.
Nó được hình thành trong Kỷ Devonian, cách đây hơn 350 triệu năm. Sự kết hợp kỳ lạ giữa thác nước và ngọn lửa tạo ra hình ảnh khá kỳ diệu, nhưng nó không phải lúc nào cũng cháy. Gió mạnh hoặc nước có thể dập tắt nó, khiến người dân địa phương và du khách phải đốt lại ngọn lửa bằng diêm hoặc bật lửa.
Hiện tượng này là kết quả của sự rò rỉ khí tự nhiên (như methane, ethane, propane) dưới áp suất thoát ra, qua các vết nứt trong đá. Những vết nứt này trong đá phiến sét được cho là kết quả của chuyển động kiến tạo. Tảng đá nóng khi chạm vào, nhưng nhiệt độ chỉ gần bằng một tách trà chứ không nóng như dung nham.
Vết rò rỉ này thải ra khoảng một kilogram methane mỗi ngày. Không giống như hầu hết vết rò rỉ khác, vi khuẩn trong đất ăn methane và chuyển hóa nó thành carbon dioxide, vết rò rỉ khí không có sự chuyển đổi nào. Thay vào đó, nồng độ cao của ethane, propane dễ cháy từ một túi sâu khoảng 400m bốc lên, phát ra mùi trứng thối nồng nặc.
Ngọn lửa vĩnh cửu tự nhiên lâu đời nhất được biết đến là ở núi Wingen, bang New South Wales, Australia, hay còn gọi là núi Cháy (Burning Mountain). Ngọn lửa bắt đầu từ một vỉa than, cách đây khoảng 6.000 năm. Ngày nay, ngọn lửa vẫn tiếp tục cháy từ độ sâu 100 feet dưới lòng đất, làm cạn kiệt dần vỉa than.
Một ngọn lửa vĩnh cửu khác ở Thổ Nhĩ Kỳ, được cho là đã cháy trong hơn 2.500 năm. Yanartas (có nghĩa là "đá lửa" trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ) là một trong những địa điểm có ngọn lửa vĩnh cửu thú vị nhất thế giới. Nằm trên núi Chimaera ở thung lũng Olympos tại thành phố Antalya, Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay, Yanartas không chỉ có một mà là hàng chục ngọn lửa nhỏ, do khí methane thoát ra từ lòng đất trên sườn núi đá gây ra.
Tương tự như vậy, Smoking Hills ở tây bắc của Canada, là những vách đá gồ ghề có những ngọn lửa cháy tự nhiên do than non dưới lòng đất đã cháy trong nhiều thế kỷ. Smoking Hills được nhà thám hiểm John Franklin phát hiện, đặt tên vào năm 1826, hàng trăm năm sau khi chúng bắt đầu bốc cháy.
Con người từ lâu đã tìm cách kiểm soát sức mạnh của lửa. Từ thời xa xưa, lửa là một trong những công cụ mạnh mẽ nhất của con người nhưng cũng là một trong những kẻ thù nguy hiểm nhất của con người. Kiểm soát một thứ gì đó mạnh mẽ như vậy, tự nhiên sẽ dẫn đến một số nhận thức kết nối tâm linh. Vì thế, duy trì ngọn lửa vĩnh cửu được xem là biểu tượng cho trí tuệ và ánh sáng chân lý trong hầu hết tôn giáo và nền văn hóa trên khắp thế giới.